dr Antoni Kolek, opiekun merytoryczny oraz ekspert portalu www.zglosnaduzycie.pl
Przedstawiony przez rząd projekt ustawy implementującej Dyrektywę o sygnalistach nakłada obowiązek utworzenia wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń przez podmioty sektora publicznego i prywatnego zatrudniające co najmniej 50 pracowników oraz podmioty działające w sektorze finansowym niezależnie od liczby zatrudnianych pracowników.
Pracodawcy będą mieli obowiązek opracowania Regulaminu zgłoszeń wewnętrznych, który określać będzie zasady dokonywania zgłoszeń oraz procedury związane z rozpatrywaniem zgłoszonych możliwych nadużyć. Pracodawca będzie także obowiązany prowadzić rejestr zgłoszeń wewnętrznych oraz administrować danymi zgromadzonymi w tym rejestrze takimi jak:
- numer sprawy,
- przedmiot naruszenia,
- datę dokonania zgłoszenia wewnętrznego,
- informację o podjętych działaniach następczych,
- datę zakończenia sprawy.
Co ważne, dane w rejestrze zgłoszeń wewnętrznych przechowane będą przez okres 5 lat od dnia przyjęcia zgłoszenia.
Wśród osób, do których będą mieć zastosowanie projektowane przepisy przyznające prawo do ochrony wymienić należy:
- pracowników, także w przypadku, gdy stosunek pracy już ustał,
- osoby ubiegającej się o zatrudnienie, która uzyskała informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy,
- osoby świadczącej pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej,
- przedsiębiorców,
- akcjonariuszy lub wspólników,
- członków organu osoby prawnej,
- osoby świadczącej pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej,
- stażystów,
W celu skutecznej realizacji przepisów, projektodawcy sformułowali także katalog sankcji karnych za nieprzestrzeganie nowego prawa. W przypadku utrudniania dokonywania zgłoszenia, może mieć zastosowanie sankcja w postaci grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Także za podejmowanie działań odwetowych wobec sygnalistów zakłada się stosowanie kary grzywny, kary ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Co więcej, jeśli pracodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku nie ustanowił wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych albo ustanowiona przez niego procedura nie spełnia wymogów przewidzianych w projektowanej ustawie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
